Murder in the Kitchen
ฆาตกรรมในครัว
บทบันทึกของอาหารในยุค Lost Generation

ปารีสในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 1 กลายเป็นเมืองในฝันของบรรดานักเขียนและนักสร้างสรรค์จำนวนมากโดยเฉพาะจากฟากฝั่งอเมริกา ด้วยเพราะค่าเงินฟรังก์ที่ตกต่ำจนทำให้ค่าครองชีพถูกลงอย่างเหลือเชื่อ ซึ่งก็เหมาะกับวิถีชีวิตแบบศิลปินที่ส่วนใหญ่มักมีรายได้น้อยกว่ารายจ่ายเสมอ อย่างไรก็ตาม Alice B. Toklas ผู้เขียน Murder in the Kitchen นั้นต้องถือว่าเป็นผู้นำกระแส เพราะได้ย้ายมาพำนักในปารีสตั้งแต่ก่อนสงครามโลกครั้งที่ 1 จะอุบัติขึ้นด้วยซ้ำไป

Murder in the Kitchen (ที่คัดสรรมาจากหนังสือ Alice B. Toklas  Cook Book) เป็นบันทึกความทรงจำในรูปสูตรอาหาร ความน่าสนใจอยู่ตรงที่ Toklas นั้นเป็นทั้งคนรักและคู่ชีวิตของ Gertrude Stein นักเขียนหญิงชาวอเมริกันคนสำคัญแห่งศตวรรษที่ 20 และ Stein นั้นก็เป็นเหมือนศูนย์กลางของระบบสุริยะจักรวาลที่มีนักเขียนและศิลปินในยุค Lost Generation เป็นดาวบริวาร หนึ่งในนั้นก็เช่น Pablo Picasso, Francis Picabia หรือ Ernest Hemingway ซึ่งก็ทำให้บทบันทึกของ Toklas เล่มนี้ได้บอกเล่าเรื่องราวและสูตรอาหารที่เธอทำให้คนเหล่านี้กินด้วย

Toklas เล่าว่าก่อนหน้าที่เธอจะย้ายมาปารีส (เมื่อปี 1908) เธอสนใจเรื่องอาหารอยู่บ้าง เพียงแต่เมื่อเธอย้ายมาอยู่กับ Stein ที่ถนน Rue de Fleurus เธอก็ได้เริ่มทำอาหารอเมริกันในค่ำวันอาทิตย์ เพราะหนึ่งพวกเธอเบื่ออาหารฝรั่งเศสและอิตาลี และสองก็เพราะเป็นวันหยุดพักผ่อนของแม่ครัว

Toklas เริ่มต้นจากอาหารจานง่ายๆ ที่เธอเคยกินเมื่อครั้งยังอยู่ที่ Joaquin Valley แคลิฟอร์เนีย เป็นสตูว์ไก่ในซอสครีมข้นกินคู่กับคอร์นเบรด (Cornbread) ขนมปังผิวสัมผัสคล้ายเค้กที่ทำจากข้าวโพด มีของหวานเป็นพายแอปเปิลหรือพายมะนาว และภายหลังจากที่ Stein เห็นว่าฝีมือการทำแป้งพายพอใช้ได้แล้วเธอก็เริ่มทำพายเนื้อ

ในช่วงวันขอบคุณพระเจ้า (Thanksgiving) เธอได้ทำซอสสำหรับกินคู่กับไก่งวงสามแบบ คือซอสเห็ด ซอสเกาลัด และซอสหอยนางรม จากนั้นเธอก็เริ่มทดลองทำอาหารสูตรใหม่ๆ มากขึ้น หนึ่งในนั้นที่เธอประทับใจก็คงเป็นจานที่เธอทำให้ Picasso

ดังที่ Toklas และคนทั่วไปในเวลานั้นทราบกันว่า Picasso นั้นควบคุมอาหาร และโดยส่วนตัวนั้นก็เป็นคนที่มีรสนิยมการกินที่เฉพาะมากๆ เช่นเขาไม่กินเนื้อแดงทั้งหลาย ดังนั้นการทำอาหารในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 1 ที่อาหารขาดแคลนจึงเป็นงานยากสำหรับเธอ

Toklas เลือกทำอาหารจานปลาให้ Picasso โดยใช้ปลากะพงขาวและใช้สูตรจากคุณยายของเธอ (ที่เธอเล่าอย่างติดตลกว่าเป็นนักทฤษฎีอาหารผู้รู้สูตรต่างๆ มากมายแต่ไม่เคยปฏิบัติด้วยตัวเอง) เธอใช้ไวน์ขาว เกลือ พริกไทย ใบมะกอก ใบไทม์ นัทเม็ก หัวหอม แครอท และสมุนไพรปรุงรสมาต้มปลา Toklas ตกแต่งอาหารจานนี้งดงามเสียจน Picasso เอ่ยปากชม และกล่าวอย่างถ่อมตนว่า ผู้ที่สมควรได้ลิ้มรสอาหารจานนี้น่าจะเป็นยอดศิลปินอย่าง Matisse มากกว่าเขา

ชื่อ Murder in the Kitchen ได้มาจากบทตอนหนึ่งในเล่มที่กล่าวถึงการฆ่าปลาของ Toklas ที่เธอบรรยายได้ทั้งสยดสยองและบันเทิงใจ ผลงานเล่มนี้จึงเป็นข้อเขียนจากความทรงจำที่มาจากเรื่องราวเล็กๆ น้อยๆ ที่บางครั้งดูไกลห่างหรือไม่สัมพันธ์ข้องเกี่ยวใดๆ กับเราผู้อ่าน แม้กระนั้น บันทึกที่กินระยะหลายทศวรรษเล่มนี้ก็สะท้อนให้เห็นพัฒนาการและฝีมือการทำอาหารของ Toklas ที่เพิ่มมากขึ้นโดยลำดับ

Murder in the Kitchen เป็นหนึ่งในหนังสือชุด Penguin Great Food Series ที่ทางสำนักพิมพ์ Penguin ได้คัดสรรค์ผลงานต่างยุคต่างสมัยที่เขียนเกี่ยวกับอาหารและวัฒนธรรมการกินมาตีพิมพ์นับจากยุคคลาสสิคถึงร่วมสมัย ซึ่งผู้สนใจวรรณกรรมและอาหารไม่ควรพลาดด้วยประการทั้งปวง